Usposobienie jest terminem stosunkowo rzadko używanym i opisywanym. Niewiele jest publikacji na ten temat i nie jest on szeroko badany, ponieważ nie stanowi konstruktu naukowego. Psychologowie poświęcają dużo więcej uwagi takim zagadnieniom, jak temperament, osobowość czy charakter. W związku z faktem, że niełatwo będzie ci znaleźć informacje na ten temat postanowiliśmy bliżej przyjrzeć się temu zagadnieniu. Co więc wiemy o usposobieniu?
Czym jest usposobienie?
Słownik języka polskiego podaje definicję usposobienia, określając je jako “cechy czyjegoś charakteru i właściwy mu sposób zachowywania się”. Więcej na temat, czym konkretnie są takie właściwości psychiczne, możesz przeczytać tutaj. Usposobienie to także “chwilowy stan psychiczny”, który towarzyszyć nam może krótkotrwale i związany jest z doświadczanymi emocjami.
Pokrewnym terminem do omawianego zagadnienia jest usposabianie się, które polega na wprowadzaniu się lub byciu wprowadzonym przez innych ludzi czy czynniki sytuacyjne w pewien nastrój. Ten stan emocjonalny trwa zwykle przez godziny, dni lub tygodnie, a czasem występuje w tak niskiej intensywności, że nie zwracamy na niego uwagi.
Jakie może być usposobienie?
Jak myślisz, co ludzie zazwyczaj mają na myśli mówiąc o usposobieniu? Zauważ, że często termin ten używany jest w odniesieniu do bohaterów książek i filmów. Zazwyczaj mówi się wówczas o usposobieniu łagodnym, miłym, pogodnym, spokojnym, opanowanym, grzecznym czy taktownym.
W przypadku “czarnych charakterów” zaś reżyserzy i pisarze przypisują cechy powszechnie uważane za negatywne, takie jak: kłótliwość, wybuchowość, porywczość czy arogancja, przedstawiając za ich pomocą usposobienie postaci. Ilość podobnych określeń można mnożyć, jednak mam nadzieję, że te przykłady nakreślają ci wystarczająco specyfikę opisywanego zagadnienia.
Osobowość a usposobienie
Czym różni się osobowość od usposobienia? Przede wszystkim, osobowość jest stała w przeciwieństwie do usposobienia, które zmienia się w zależności od różnych czynników, przykładowo sytuacji czy nastroju.
Kolejną różnicą, którą warto podkreślić jest fakt, że osobowość wpływa na usposobienie, a w drugą stronę nie możemy mówić o takiej zależności. Wynika z tego, że jeśli zależy Ci na poznaniu siebie to warto jest skupić się bardziej na badaniu stałej cechy – osobowości a nie usposobienia. Osobowość ma większe znaczenie i wpływ na różne aspekty naszego życia. Zachęcam cię więc do zrobienia testu PERSO.IN, by dogłębnie poznać cechy swojej osobowości.
Mam nadzieję, że artykuł wydał ci się ciekawy i “otworzył” ci oczy na fakt, że usposobienie i osobowość to zupełnie odmienne terminy. O ile osobowość jest czymś potwierdzonym naukowo, tak o usposobieniu mówimy raczej potocznie, nie zagłębiając się w specyfikę danej osoby.
Bibliografia:
- PWN, Usposobienie, Pobrano z: https://sjp.pwn.pl/slowniki/usposobienie.html, (2020.11.28).
- Cambridge Dictionary, Temper, Pobrano z: https://dictionary.cambridge.org/pl/dictionary/english/temper, (2020.11.28).
- PWN, Usposabiać się, Pobrano z: https://sjp.pwn.pl/slowniki/usposabia%C4%87%20si%C4%99.html, (2020.11.28).
Autorstwo: Magdalena Bagińska, pod redakcją psychologów Patrycji Borowskiej i Daniela Rydla